الکترودهای فولادهای زنگ نزن در برند TOUCHWELD با نام TENOX شناخته می شوند و برای جوشکاری فولادهای زنگ نزن به کار می روند. فولادهای زنگ نزن در مواردی که مقاومت در برابر خوردگی و مقاومت در دماهای بالا لازم است، مصرف می شوند.
سری های 3xx و 4xx از جمله فولادهای زنگ نزن پرمصرف هستند. فولادهای زنگ نزن سری 3 با داشتن عناصر آلیاژی کروم و نیکل، دارای ساختار آستنیتی بوده و قابلیت سخت کاری ندارند. فولادهای زنگ نزن سری 3 غیرمغناطیسی هستند و جذب آهن ربا نمی شوند که در اصطلاح فولادهای نگیر نامیده می شوند. فولادهای سری 4 دارای عنصر آلیاژی کروم می باشند و ساختار فریتی یا مارتنزیتی دارند. این فولادها خاصیت مغناطیسی داشته و جذب آهن ربا می شوند.
مقاومت فولادهای زنگ نزن در برابر خوردگی، ناشی از وجود لایه ی نازک، پیوسته و پایدار اکسید کروم و اکسید نیکل است که سطح فلز را در بسیاری از محیط های خورنده محافظت می کنند. این خاصیت تنها در فولادهایی که بیشتر از 10 % کروم دارند دیده می شود و اگر مقدار کروم فولاد کمتر از این مقدار باشد این لایة سطحی به وجود نمی آید. گروه های اصلی این فولادها، فولادهای زنگ نزن مارتنزیتی، زنگ نزن فریتی و زنگ نزن آستنیتی هستند.
فولادهای زنگ نزن مارتنزیتی در اصل فولادهای سادة کرومی حاوی 18 – 5/ 11 درصد کروم هستند. فولاد های زنگ نزن مارتنزیتی مغناطیسی، آسان تراش، چقرمه و مقاوم در برابر خوردگی در محیط هوا و برخی مواد شیمیایی هستند.
فولادهای زنگ نزن فریتی نیز فولادهای سادة کرومی بوده و حاوی 27 – 14 درصد کروم هستند. این فولادها مغناطیسی بوده و کربن کمتر و کروم بیشتری نسبت به نوع مارتنزیتی دارند. همچنین نسبت به نوع مارتنزیتی مقاومت به خوردگی و قابلیت ماشین کاری بهتری دارند و لذا در ساخت مخازن مواد شیمیایی و غذایی بسیار پرکاربرد می باشند. فولادهای زنگ نزن آستنیتی کروم- نیکل ) 300 ( و یا کروم – نیکل – منگنز ) 200 ( هستند. این دسته در شرایط تابکاری شده،
غیر مغناطیسی هستند اما استفاده از کار سرد برای بهبود خواص مکانیکی ممکن است کمی خواص مغناطیسی در آن ها ایجاد کند.
فولادهای زنگ نزن آستنیتی در میان فولادهای زنگ نزن بیشترین استحکام در دمای بالا را داشته و در برابر پوسته شدن مقاومند.
معمولا مقاومت فولادهای آستنیتی در برابر خوردگی از فولادهای فریتی و مارتنزیتی بیشتر است.
الکترودهای مربوط به جوشکاری فولادهای زنگ نزن در روش دستی غالبا روتیلی و بازی هستند.
الکترودهای مربوط به این دسته خواص بسیار متنوعی دارند که باید بسته به نوع و محیط کاربرد سازه یا قطعه مورد نظر انتخاب گردند.
به عنوان مثال، برای کاربرد فولاد زنگ نزن آستنیتی 316 و 316L در محیط اسیدی، الکترودهای روتیلی با مفتول مغزی فولاد کم کربن و حاوی نیکل، کرم و مولیبدن توصیه می شود.
تفاوت اصلی بین الکترودها و سیم جوش های فولاد زنگ نزن، در پوشش مورد استفاده در این الکترودها است. هرکدام از پوشش های مورد استفاده برای الکترودهای فولادهای زنگ نزن ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد که بیشتر به حالت جوشکاری و سیالیت فلز جوش مربوط است. چندین نوع پوشش برای ساخت این الکترودها استفاده می شود که در ادامه بیشتر به آن ها پرداخته خواهد شد:
پوشش نوع 15 : این نوع پوشش از نوع قلیایی است که برای قطبیت + DC طراحی شده است. سرباره تولید شده، سبک تر از دو نوع دیگر بوده و برای تمام حالات جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرد.
پوشش نوع 16 : این نوع پوشش از نوع پایه روتیلی است که هم برای قطبیت AC و هم DC قابل استفاده است و معمولاً برای تمام حالات جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع پوشش توانایی تحمل به ترک گرم را بالا برده و قوسی پایدار بوجود می آورد.
پاشش کم و تشکیل قوس آسان از دیگر ویژگی های الکترودهای با این پوشش می باشد.
پوشش نوع 17 : این نوع پوشش به غیر از روتیلی شامل اکسید سیلیسیم نیز هست که افزودن سیلیسیم به پوشش، باعث بالارفتن سیالیت حوضچه مذاب می شود. این پوشش نیز، هم در قطبیت AC و هم DC قابل استفاده است. یکی از ویژگی های اصلی این پوشش بالابردن سیالیت فولادهای زنگ نزن است که در مقایسه با فولادهای کربنی، سیالیت کمتری دارند.
به دلیل کاربرد گسترده فولادهای زنگ نزن، الکترودهای فولادهای زنگ نزن در بیشتر صنایع جهت جوشکاری فولادهای زنگ نزن استفاده می شوند.
انتخاب الکترود مناسب جوشکاری به جنس و محیط کاربرد قطعه مورد نظر بستگی دارد.
الکترودهای فولادهای زنگ نزن خاص:
جوشکاری فلزات غیرهمجنس: الکترودهای TENOX 312 ،TENOX 307 و TENOX 309LMo برای جوشکاری فلزات غیرهمجنس استفاده می شوند.
لایه میانی در فرآیند سخت کاری سطحی: الکترودهای TENOX307 و TENOX 312 در شرایط خاص به عنوان لایه میانی در فرآیند سخت کاری سطحی استفاده می شوند.
جوشکاری آلیاژهای مقاوم به دمای بالا: الکترودهای TENOX 309، TENOX 347، TENOX 308H و TENOX 310 برای جوشکاری آلیاژهای مقاوم به دما بالا استفاده می شوند.
جوشکاری فولادهای دوفازی ) Duplex (: الکترودهای TENOX 2209 و TENOX 2594 جهت جوشکاری فولادهایدوفازی استفاده می شوند
